اثربخشی آموزش رویکرد هیجان مدار بر دلزدگی زناشویی و میل به طلاق در زوج ها
محورهای موضوعی : روانشناسیمحمد محمدی 1 * , جواد اژه ای 2 , مسعود غلامعلی لواسانی 3
1 - دانشگاه تهران
2 - دانشگاه تهران
3 - دانشگاه تهران
کلید واژه: رویکرد هیجان مدار دلزدگی زناشویی میل به طلاق,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش رویکرد هیجان مدار بر دلزدگی زناشویی و میل به طلاق در زوج ها بود. جامعة این پژوهش مشتمل بر کلیه زوجینی بودند که به دلیل مشکلات و تعارضات زناشویی و عدم صمیمیت در روابط به سرای سلامت مراجعه نموده بودند. در این پژوهش با بهره گیری از شیوة نمونه گیری در دسترس، 20 زوجی که بالاترین نمرات را در ابزارهای پژوهش کسب کرده بودند، انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 10 زوج) جایگزین شدند. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، ابزار دلزدگی زناشویی پاینز (1996) و مقیاس میل به طلاق روزولت، جانسون و مورو (1986) بود که توسط شرکت کنندگان هر دو گروه قبل و بعد از مداخله تکمیل گردید. تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که آموزش رویکرد هیجان مدار، باعث کاهش معنادار دلزدگی زناشویی و دو مؤلفة خستگی عاطفی و خستگی روانی در زوجین تحت مداخله شده است، اما در کاهش خستگی جسمانی زوجها مؤثر نبوده است. دیگر نتایج حاکی از آن بود که میل به طلاق در زوجین گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل کاهش معناداری پیدا کرده بود. با توجه به یافته های این پژوهش میتوان نتیجه گرفت که آموزش رویکرد هیجان مدار توانسته بر کاهش دلزدگی زناشویی و میل به طلاق در زوجین مؤثر واقع شود. مشاوران و درمانگران خانواده می توانند از یافته های پژوهش حاضر در راستای مداخلات بالینی و درمانی استفاده کنند.
The present research was aimed to investigate the effectiveness of training of emotionally-focused approach on couple burnout and tendency for divorce in couples. The population included all the couples who visited the Health House because of marital problem and conflict and lack of intimacy in their relationships. In the present research, by using available sampling method, 20 couples were selected who had the highest scores in the research questionnaire, and their assigned into two groups experiment and control (10 couples per group). Data gathering tools in the present research were Pains Couple Burnout Measure (1996) and the Divorce Tendency Scale of Roswelt, Jonson &, Moro (DTS) (1986), which were completed by the participations of both groups before and after the intervention. The results of the multivariate covariance analysis suggested that the training of emotionally-focused approach has led to significant decrease in couple burnout and two components of emotional exhaustion and mental fatigue in couples of the experiment group, but it has not been effective on reducing physical fatigue of the couples. Other results indicated that tendency to divorce in couples of the experiment group has had significant reduction compared to the control group. According to the findings of the present research, it can be concluded that training of the emotionally-focused approach has been able to be effective on reducing couple burnout and tendency to divorce in couples. Counselors and family therapists can use the findings of the present research for their clinical and therapeutic interventions.
احمدی، مجید (1391). اثربخشی زوجدرمانی هیجان محور بر تنظیم هیجان و تعهد زناشویی. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه خوارزمی تهران.
امانی، رزیتا؛ مجذوبی؛ محمدرضا (1392). مقایسۀ اثربخشی زوجدرمانی هیجانمدار، شناختی- رفتاری و شناختی- رفتاری- هیجانی بر سیر تغییر رضایتمندی زناشویی زوجین و افسردگی زنان. فصلنامه رواندرمانی و مشاوره خانواده. 3(3):439-467.
حسنی، فریبا؛ نوابی نژاد، شکوه؛ نورانی پور، رحمتالله (1387). مقایسه اثربخشی زوجدرمانی رفتاری- شناختی و هیجان محور بر افسردگی زوج مرد نابارور. فصلنامه پژوهش زنان، 6(3):61-83.
داوودی، زهرا؛ اعتمادی، عذرا؛ بهرامی، فاطمه (1390). رویکرد کوتاهمدت راهحل محور برای کاهش گرایش به طلاق در زنان و مردان مستعد طلاق. فصلنامه رفاه اجتماعی، 11(43):121-134.
سودانی، منصور؛ دهقانی، مصطفی؛ دهقانزاده، زهرا (1392). اثربخشی آموزش تحلیل ارتباط محاورهای بر دلزدگی زناشویی و کیفیت زندگی زوجین. فصلنامه مشاوره و رواندرمانی خانواده،3(2): 159-180.
شریفی، مرضیه؛ کارسولی، سلیمان؛ بشلیده، کیومرث(1390). اثربخشی بازآموزی اسنادی در کاهش فرسودگی زناشویی و احتمال وقوع طلاق در زوجین متقاضی طلاق. فصلنامه مشاوره و رواندرمانی خانواده، 1(2):212-225.
عبادت پور، بهناز؛ نوابی نژاد، شکوه؛ شفیع آبادی، عبداله؛ فلسفی نژاد، محمدرضا (1392). نقش واسطهای کارکردهای خانواده برای تابآوری فردی و باورهای معنوی و دلزدگی زناشویی. فصلنامه روشها و مدلهای روانشناختی، 3(13):29-45.
نویدی، فاطمه (1384). بررسی و مقایسه رابطه دلزدگی زناشویی با عوامل جوسازمانی در کارکنان ادارات آموزشوپرورش و پرستاران بیمارستانهای شهر تهران. پایاننامه کارشناسی ارشد در رشته مشاوره، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
نیکرو، معصومه (1392). تأثیر مشاوره گروهی مبتنی بر بخشش بر کاهش فرسودگی زناشویی زنان مواجه با پیمانشکنی همسر. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه خوارزمی.
یوسفی، ناصر؛ کیانی، محمدعلی (1391). تأثیر گشتالتدرمانگری و معنا درمانگری بر کاهش میل به طلاق مردان متقاضی مشاوره. فصلنامه مشاوره و رواندرمانی خانواده، 1(4): 150-158.
Ghaderi, Z., Refahi, Z., & Baghban, M. (2016). Efficacy of training through emotion-focused therapy on marital passion. Hormozgan Medical Journal, 20 (1), 69-74.
Greenberg, L., Warwar, S., & Malcolm, W. (2010). Emotion-focused couples therapy and the facilitation of forgiveness. Journal of Marital and Family Therapy, 36 (1), 28-42
Halchuk, R.E. (2012). Functional and structural neural effects of emotionally focused therapy for couples. [Dissertation]. School of Psychology Faculty of Social Sciences, University of Ottawa, Ottawa, Canada.
Hattori, K. (2014). Emotionally focused therapy for Japanese couples: Development and empirical investigation of a culturally-sensitive EFT model. [PhD dissertation]. Ottawa: School of Psychology, Faculty of Social Sciences, University of Ottawa.
Johnson, S. M., & Whiffen. V. E. (2003). Attachment processes in couple and family therapy. New York: Guilford.
Johnson, S.M. (2006). Integration in EFT: A reply to Simon (2004). The Family Journal, 14 (1), 8-12.
Johnson, S.M. (2007). The contribution of emotionally focused couples therapy. Journal of Contemporary Psychotherapy, 37, 47–52.
Karney, B.R., & Bardbury, T.N. (1997). Neuroticism, marital interaction and the trajectory of marital satisfaction. Journal of Personality and Social Psychology, 1 (2), 1075-1092.
Kayser, K. (1996). The marital disaffection scale: An inventory for assessing motional estrangement in marriage. The American Journal of Family Therapy, 24 (1), 68-80.
Mauss, I.B., Evers, C., Wilhelm, F.H., Gross, J.J. (2006). How to bite your tongue without blowing your top: Implicit evaluation of emotion regulation predicts affective responding to anger provocation. Personality and Social Psychology Bulletin, 32,589-602.
Onat, G., & Beji, N.K. (2012). Marital relationship and quality of life among couples with infertility. Sexuality and Disability, 30 (1), 39-52.
Palmer‐Olsen, L., Gold, L. L., & Woolley, S. R. (2011). Supervising emotionally focused therapists: A systematic research‐based model. Journal of Marital and Family Therapy, 37 (4), 411-426.
Peng, Y. (2014). The use of recursive frame analysis on an emotionally focused couple’s therapy session. The Qualitative Report, 19 (63), 1-25.
Pines, A. M., Neal, M.B., Hammer, L.B., & Icekson, T. (2011). Job burnout and couple burnout in dual- earner couples in the sandwiched generation. Social Psychology Quarterly, 74 (4), 361–386.
Rostami, M., Taheri, A., Abdi, M., & Kermani, N. (2014). The effectiveness of instructing emotion-focused approach in improving the marital satisfaction in couples. Social and Behavioral Sciences, 114, 693-698.
Soares, J. J. F., Grossi, G., & Sundin, Ö. (2007). Burnout among women: Associations with demographic/socio-economic, work, life-style and health factors. Archives of Women’s Mental Health, 10 (2), 61-71.
Soleimani, A. A., Najafi, M., Ahmadi, K., Javidi, N., Kamkar, E. H., & Mahboubi, M. (2015). The effectiveness of emotionally focused couples therapy on sexual satisfaction and marital adjustment of infertile couples with marital conflicts. International Journal of Fertility & Sterility, 9 (3), 393-400.
Soltani, M., Shairi, M. R., Roshan, R., & Rahimi, C. R. (2014). The impact of emotionally focused therapy on emotional distress in infertile couples. International Journal of Fertility & Sterility, 7 (4), 337-344.
Thelen, M.H., & Miller, D.J. (2010). Group assertion training with adolescents. Schizophrenia Research, 48, (2- 3), 343 -349.
Tie, S., & Poulsen, S. (2013). Emotionally focused couple therapy with couples facing terminal illness. Contemporary Family Therapy, 35 (3), 557-567.
Young, M.E., & Long, L.L. (1998). Counseling and psychotherapy of couple. New York: The Guilford Press.
Zuccarini, D., Johnson, S. M., Dalgelish, T. L., & Makinen, J. A. (2013). Forgiveness and reconciliation in emotionally focused therapy for couples: The client change process and therapist Iinterventions. Journal of Marital and Family Therapy, 39 (2), 148-162.