بررسی ترس از ارزیابی به عنوان میانجی در رابطه پهنای نقش و ساختار سازمانی با فرآیند اثربخشی
محورهای موضوعی : روانشناسیحمیدرضا عریضی 1 , عاطفه اژه ای 2 *
1 - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان
2 - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان
کلید واژه: ترس از ارزيابي پهنای نقشی, ساختار سازمانی, فرآيند اثربخشی راهبردی, کانون ارزیابی,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر به تعیی نقش ترس از ارزیابی در نتایج عملکرد مدیران، در بعد فرآیند اثربخشی راهبردی، و همچنین رابطة پهنای نقش و ساختار سازمانی با فرآیند اثربخشی راهبردی با توجه به نقش واسطهای(میانجی) ترس از ارزیابی پرداخته است. جامعة پژوهش را کلیه مدیران در صنایع شهر اصفهان که آمادگی شرکت در تمرینات AC را داشتهاند تشکیل دادهاند. برای جمعآوری دادهها از اطلاعات حاصل از فرم گسترشیافتة پرسشنامة تحلیل سمت حرفهای مک کورمیک، پرسشنامة ترس از ارزیابی عریضی، پرسشنامةساختار سازمانی چن و هوانگ و پرسشنامة محقق ساختة فرآیند اثربخشی راهبردی که بر روی 61 نفر از مدیران که بهصورت تصادفی با مراجعه مستقیم به شرکتها انتخابشدهاند، اجرا شد، استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که ساختار سازمانی و پهنای نقشی با ترس از ارزیابی رابطة معناداری و درنهایت اینکه ترس از ارزیابی در رابطة پهنای نقش و ساختار سازمانی با فرآیند اثربخشی راهبردی نقش میانجی دارد. بر اساس یافتههای پژوهش حاضر پیشنهاد میشود که در طراحي کانون ارزيابي شرايطي جهت کاهش اضطراب و هراس ناشي از ارزيابي ايجاد شود، مخصوصاً براي مشاغلي که داراي ساختار متمرکز بوده و افرادي که پهناي نقشي بيشتري دارند اين مسئله اهميت بيشتري دارد.
This study aimed to investigate the role of the fear of evaluation, in the performance of managers in strategic effectiveness process. In addition the relationship between role breadth and organizational structure with the strategic effectiveness with regard to the role of mediators(fear of evaluation).The data from the expanded form of the Professional Analysis Questionnaire(PMPQ) McCormick, Fear of Assessment, Organizational Structure Questionnaire ,Chen and Huang, and Researcher-Made Questionnaire the process of strategic effectiveness, were administered on sixty one managers selected randomly. The results showed significant relation between organizational structure and the role breadth and fear of evaluation is mediate between role breadth and organizational structure with the strategic effectiveness. We suggested based on this result, that we need to considered some situation for release the pressure of evaluation, especially for the people who had a job with high role breadth and formal structure.
استونر، جیمز(1375).«مدیریت». ترجمه پارسائیان و اعرابی. انتشارات موسسه مطالعه و پژوهش های بازرگانی.
بساک نژاد, س., سعیدی, ر.و هنرمند, م. م. ز. (1392). بررسی ادراک تهدید، اضطراب شناختی امتحان، بزرگ نمایی تهدید، اسناد به عملکرد و ترس از ارزیابی منفی به عنوان پیش بین های اضطراب امتحان دانش آموزان دختر دبیرستان. مجله علوم تربیتی, 6(1), 189–202.
پوراصغر, ن.و زارع.ا. (1394). تجربیات قبلی و عملکرد تکالیف مرتبط به رایانه دانشجویان: نقش خودکارآمدی رایانه، اضطراب رایانه و جنسیت. فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی, 3(9), 69-82.
پیری ،ث .(1387). بررسی رابطة بین ویژگی های شغلی با میزان انگیزش کارکنان دانشگاه علوم پزشکی زاهدان. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت، دانشگاه آزاد کرمان.
توکلی, ن., نازلی,و فرخی جمهری، ع. (1393). رابطه سبک های دلبستگی و ترس از ارزیابی منفی با اعتیاد به اینترنت در دانشجویان. فصلنامه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی, 5(2), 61–77.
تیموری, ه., عباچیان قاسمی, ر., اکبریانی, س., طاهرخانچی تبریزی, ا.و ارغوان. (1393). پژوهشی دربارة جهتگیری تأثیر ساختار سازمانی و راهبردهای رقابتی بر عملکرد سازمان (مورد مطالعه: شرکتهای مهندسی مشاور). فصلنامه مدیریت دولتی, 6(4), 665–679.
چهاردولی، س.، معتمد زاده ،م.، حمیدی، ی.، سلطانیان، ع.و گلمحمدی، ر.(1394). بررسی ارتباط عوامل استرسزای روانی- اجتماعی کار، ساختار سازمانی و رضایت شغلی کارکنان بانک. بهداشت و ایمنی کار ، ۵ (۴) :۴۷-۵۸.
حاتمی, س., سبحانی, ی., یزدان, ایگدر, ب.و جمالالدین. (1394). تأثیر ساختار سازمانی بر توانمندسازی کارکنان ادارۀ کل ورزش و جوانان استان لرستان. نشریه مدیریت ورزشی, 7(4), 533–546.
حریری, ن.,. جعفری, م. (1395). رابطه فرهنگ سازمانی و ساختار سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات, 23(2), 122–138.
داداش زاده, ح., یزداندوست, ر., غرایی, ب.و اصغرنژاد، ف. (1391). اثربخشی درمان شناختی– رفتاری گروهی و مواجهه درمانی بر ميزان سوگيری تعبير و ترس از ارزيابی منفی در اختلال اضطراب اجتماعی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران, 18(1), 40–51.
رضائی، حفیظه(1394). تأثیر ویژگی های شخصیتی مدیران بر تفکر انتقادی و ارتباط بین فردی با توجه به هراس اجتماعی و جو سازمانی . پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
شیرازی تهرانی, ع. ر.، میردریکوند, ف.و سپهوندی، م. ع. (1395). مقایسه اثربخشی درمانبین فردی و فراشناختی بر کاهش نشانههای اختلال هراس اجتماعی. ارمغان دانش20، 10(115).
عریضی ، حمیدرضا.، سلطانی ، م.، امیری، ص.و سلطانیان، ن.(1386). اعتبار همزمان بین ابعاد شغلی و عملکرد با استعداد مهندسان شرکت اتومبیل سازی سایپا. 9، 34: 133-143.
عریضی،حمیدرضا.، گلپرور، محسن. (1387). تحلیل مشاغل کارگری و کارشناسی شرکت پلی اکریل اصفهان. طرح پژوهشی شرکت پلی اکریل اصفهان.معاونت پژوهشی دانشگاه اصفهان.
عسکری پور، نسترن. (1388). بررسی رابطة توانایی های شناختی و ویژگی های شغلی با پهنای نقشی در میان مدیران چهار شرکت صنعتی. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی صنعتی، دانشگاه اصفهان.
عسکری پور، نسترن، عریضی، حمیدرضا و نوری، ابوالقاسم (1378).رابطه ی بین بعد پردازش اطلاعات وسعت نقش و توانایی های شناختی مدیران چند شرکت صنعتی.فصلنامة تازه های علوم شناختی،10،3(39)،45–52.
فراشی, م., و رشادت جو, ح. (2015). معرفی چارچوبی برای ارزیابی تأثیر ساختار سازمانی بر مدیریت دانش در سازمان ها (مورد: سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران). توسعه سازمانی پلیس, 9313(51).
قدیمی، فرزانه (1394). انتخاب و اجرای تمرین های کانون ارزیابی برای شایستگی تیمسازی مدبران شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران و تدوین الگویی برای مجموعه شایستگی ها. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
قربانی، جمال (1393). بررسی رابطة هوش هیجانی، شخصیت پویا و ساختار سازمانی مبتنی بر آمادگی برای تغییر از طریق تعهد سازمانی و اعتماد به سرپرست در کارکنان شرکت فولاد مبارکه اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
نایب زاده، ش.، سالاری ابرقویی، م. (1392). بررسی رابطه بین تناسب استراتژي و ساختار سازمانی با عملکرد در شرکت هاي خانوادگی (مطالعه موردي شرکت هاي خانوادگی مستقر در شهرك هاي صنعتی استان یزد.) فصلنامه دانش حسابداري و حسابرسی مدیریت،3 ،10.
نوری ، ابوالقاسم، عریضی، حمیدرضا.، مولوی، حسین.و گرگانی، ح.(1384).تحلیل مشاغل مدیریتی شرکت ملی گاز ایران .معاونت پژوهشی دانشگاه اصفهان.
نوری، ا.، عریضی، حمیدرضا.، مولوی، حسین.، کلانتری، مهرداد.، نشاط دوست، حمید طاهر.، شفتی، ع.و موسویان، ح.(1384).مهارت های روان شناختی مورد نیاز در مشاغل مدیریتی: حوزه مدیریت شرکت گاز استان اصفهان.گزارش پژوهش های برون دانشگاهی بین دانشگاه اصفهان و شرکت ملی گازایران، 54 – 62 .
یزدانی, ح., حمیدی زاده, ع., و کاملی, ع. (1394). بررسی تأثیر سبک رهبری و جو سازمانی بر مدیریت دانش با توجه به نقش میانجی ساختار سازمانی و تعامل اجتماعی (پیمایشی پیرامون بخش ستادی بانک ملت). فصلنامه مدیریت فناوری اطلاعات, 7(1), 199–216.
Eisenhardt, K. M., & Zbaracki, M. J.,(1992). Strategic decision making. Strategic Management Journal, 13: 17-37.
Eysenck, M.W., Payne, & Derakhshan, N. (2005). Trait anxiety, visospatial processing, and working memory. Cognition & Emotions, 19(8), 1214- 1228.
Eysenck, N. & M., Calvo. M. G. (1992). Anxiety and performance: The processing efficiency theory. Cognition and Emotion, 6, 409-434.
Friedlander, F.,& Pickle, H. (1968). Components of effectiveness in small organizations. Administrative Science Quarterly, 13: 289- 304.
Johnson, W. B., & Hackworth, C.(2008). Human factors in maintenance. Aerospace World, 34 – 40.
Kafouros, M. I., Buckley, P. J., & Clegg, J. (2012). The effects of global knowledge reservoirs on the productivity of multinational enterprises: The role of international depth and breadth. Research Policy, 41(5), 848–861.
Mazzer, K. R., Rickwood, D. J., Radzi, N. I. M., Othman, R., Mazzer, K. R., & Rickwood, D. J. (2014). Teachers’ role breadth and perceived efficacy in supporting student mental health. Advances in School Mental Health Promotion, 8(1), 29–41.
McCormick, E. J.(1979). Job analysis: Method and application. NY: Amacom.
Murphy, K., & Myors , B.(1999). Testing the hypothesis that treatments have negligible effects: Minimum – effect tests in the general liner model. Journal of Applied Pshychology , 84 , 234 – 248.
Parker, S. K., Williams, H. M., & Turner, N. (2006). Modeling the antecedents of proactive behavior at work. Journal of Applied Psychology, 91, 636–652.
Schlenker, B.R. (1980). Impression management: The selfconcept, social identity, and interpersonal relations. Monterey, CA:Books/Cole.
Sonnentag, S., & Spychala, A. (2010). Job control and job stressors as predictors of proactive work behavior: Is role breadth self-efficacy the link? Human Performance,25, 412-431.