اثربخشی پارادوکس درمانی بر سوگیری تصویر تن و راهبردهای مقابلهای بدنی افراد چاق با اختلال بدریختی بدن
محورهای موضوعی : روانشناسی بالینی و آسیب شناسی روانی
مهزاد سادات میریان
1
,
شهناز خالقی پور
2
*
,
علیرضا تقوایی
3
1 - گروه روانشناسی، واحد نایین، دانشگاه آزاد اسلامی، نایین، ایران
2 - گروه روانشناسی، واحد نایین، دانشگاه آزاد اسلامی، نایین، ایران
3 - گروه روانشناسی، واحد نایین، دانشگاه آزاد اسلامی، نایین، ایران
کلید واژه: پارادوکس درمانی, تصویر بدن, راهبردهای مقابلهای بدنی, چاقی, اختلال بدریختی بدن,
چکیده مقاله :
وسواس بیشاز حد نسبت به نقص درکشده در ظاهر افراد چاق بر کیفیت زندگی آنها تأثیر میگذارد. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی پارادوکس درمانی بر سوگیری تصویر بدن و راهبردهای مقابلهای بدنی در افراد چاق مبتلا به اختلال بدریختی بدن بود. روش پژوهش نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون و گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل ۴۹ نفر از افراد چاق با اختلال بدریختی بدن بود که در سال ۱۴۰۳ جهت درمانهای لاغری به کلینیکهای تغذیه شهر تهران مراجعه کردند. مطابق نمونهگیری هدفمند، ۳۶ نفر از افراد واجد شرایط انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه مساوی آزمایش (۱۸ نفر) و کنترل (۱۸ نفر) گمارش شدند. شرکتکنندگان مقیاس وسواسی- اجباری ییل براون، پرسشنامه چندبعدی رابطه خود- بدن (MBSRQ) و سیاهه راهبردهای مقابلهای تصویر بدن (BICSI) را تکمیل کردند. تحلیل دادهها با آزمون تحلیل کوواریانس تکراهه نشان داد که پارادوکس درمانی بهطور معناداری سوگیری تصویر بدن را کاهش داده، ارزیابی از ظاهر، تناسباندام و رضایت از بدن را افزایش داده و گرایش به ظاهر و وزن ذهنی را کاهش میدهد. همچنین، این پژوهش اثبات کرد که پارادوکس درمانی بر راهبردهای مقابلهای بدنی شامل کاهش ترمیم ظاهر و اجتناب و افزایش پذیرش مثبت منطقی تأثیر مؤثر دارد (05/0p ≤) . نتایج تحقیق نشان داد که پارادوکس درمانی میتواند وضعیت عاطفی مراجع را تقویت کرده و در درک غیرمنطقی بودن واکنشهای احساسی وی یاری رساند؛ بنابراین، این رویکرد میتواند به توسعه راهبردهای سازگارانهتر در بهبود تصویر بدن در اختلال بدریختی بدن کمک کند.
Excessive obsession with perceived defects in the appearance of obese people affects their quality of life. The aim of this study is to determine the effectiveness of paradox therapy on body image bias and physical coping strategies in obese people with body dysmorphic disorder. The method used in this study was a semi-experimental design with a pre-test-post-test design with a control group. The statistical population of the study included 49 obese people with body dysmorphic disorder who referred to nutrition clinics in Tehran for weight loss treatments in 2023. According to the purposive sampling method, 36 eligible individuals were selected and randomly assigned to two equal groups, including the experimental group (18 people) and the control group (18 people) Then, the participants completed the Yale Brown practical obsessive-compulsive scale, multidimensional body self-relationship questionnaire (MBSRQ), and the body image coping strategies (BICSI). Data analysis and research findings using one-way analysis of covariance showed that paradox therapy had a positive effect on reducing body image bias, and increased evaluation of appearance, body fit, and body satisfaction, and decreased subjective appearance and weight orientation. This study demonstrated that paradox therapy was effective on physical coping strategies (reducing appearance repair and avoidance and increasing rational positive acceptance), (p ≥ 0.05). The results of the study showed that paradox therapy can help strengthen the client's emotional state and help him understand the irrationality of his emotional reactions, which can be suggested for the development of more adaptive strategies in the field of body image in body dysmorphic disorder.