طراحی بسته آموزشی مبتنی بر ذهن آگاهی و اثربخشی بهزيستی روانشناختی و حرمت خود در نوجوانان افغانستانی مقيم ايران
محورهای موضوعی : روانشناسیجواد اژه ای 1 , پروین محمدی 2 * , مسعود غلامعلی لواسانی 3 , منصوره حاج حسینی 4
1 - گروه روانشناسی تربیتی و مشاوره دانشگاه تهران
2 - گروه روانشناسی تربیتی و مشاوره دانشگاه تهران
3 - گروه روانشناسی تربیتی و مشاوره دانشگاه تهران
4 - گروه روانشناسی تربیتی و مشاوره دانشگاه تهران
کلید واژه: ذهن آگاهی, بهزيستی روانشناختی, حرمت خود, دانش آموز مهاجر,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با هدف «طراحي بسته آموزشي مبتني بر ذهن آگاهي و اثر بخشي آن بر بهزيستي روان شناختي و حرمت خود در نوجوانان افغانستاني مقيم ايران» انجام شد. «جامعة آماري» شامل تمامي دانش آموزان دختر و پسر مهاجر افغانستاني بود که در مقطع متوسطه رشته رياضي وتجربي وعلوم انساني دبيرستان هاي شهر تهران در سال تحصيلي 1397-1396 مشغول به تحصيل بودند. جمع آوري اطلاعات به روش آميخته و در دو مرحلة کيفي و کمي صورت گرفت. براي جمع آوري داده ها مقياس بهزيستي روانشناختي ريف (1989) و مقياس حرمت خود (روزنبرگ، 1965): مورد استفاده قرار گرفت. نتايج تحليل کواريانس نشان داد؛ مؤلفه هاي بهزيستي روانشناختي و حرمت خود دانش آموزان مهاجري که در جلسات آموزش ذهن آگاهي شرکت کردند، افزايش محسوسي نسبت به گروهي که در جلسات شرکت نکردند، داشتند.
The purpose of this study was to develop a mindfulness training package and to explore its effectiveness on the wellbeing of Afghan adolescents living in Iran. The population of this study was comprised of all Afghan students (male and female) who were at high school in Tehran during 1396-97. The data quantitative and qualitative data were collected using the mixed method data collection. Ryff's Psychological Wellbeing Scale (1989) and Rosenberg Self-Esteem Scale (1965) were used in this study. The results of the co-variance analyses indicated that mindfulness training had a significant effect on the wellbeing of participants.
ابوالمعالي، خديجه، محلاتي، ريحانه.(1395). مقايسه ابعاد سازگاري تحصيلي وعملکرد در دانش آموزان ايراني. مهاجر. نوآوري هاي آموزشي، 15، 60.
احمدوند، زهرا؛ حيدري نسب، ليلا و شعيري، محمدرضا ( 1392). وارسي روايي و اعتبار پرسشنامه پنج وجهي ذهن آگاهي در نمونه هاي غيرباليني ايراني. مجله علوم رفتاري، .237-229، 7 ، 3.
اشتروبه و هيوستون(1383). مقدمه اي بر روان شناسي اجتماعي از منظر اروپاييان. ترجمه جواد اژه اي، تهران: سمپاد.
ايماني، مهدي (1396). بررسي نقش ذهن آگاهي،انعطاف پذيري روان شناختي و خود شناسي انسجامي بر بهزيستي روان شناختي دانشجويان. دوماهنامه علمي- پژوهشي فيض، 21، 12.
بوالهري، جعفر،محمديان، مهرداد(1381).غربالگري اختلال هاي رواني در مهاجران افغان مقيم تهران. انديشه و رفتار.270، 42.
دباغي، پرويز؛ اصغرنژاد،ع؛ عاطف، و؛ بوالهري،ج(1387). اثربخشي پيشگيري از عود بر پايه ذهن آگاهي در درمان وابستگي به مواد افيوني وسلامت رواني. مجله اعتياد پژوهي، 2(7)،30 -46.
رايس، فيليپ (1395)؛ رشد انسان: روان شناسي رشد از تولد تا مرگ. ترجمه مهشيد فروغان. تهران: ارجمند.
رجبي، غ؛ بهلول، ن (1386). سنجش پايايي و روايي مقياس عزت نفس روزنبرگ در دانشجويان سال اول دانشگاه شهيد چمران. پژوهش هاي تربيتي و روانشناختي، 8، 33.
شعاري نژاد، علي اکبر (1396). روانشناسي رشد. تهران: اطلاعات.
شعاع کاظمي، مهرانگيز، مؤمني جاويد، مهرآور (1387). مقايسه خود پنداره دانشجويان ايراني و افغاني. پژوهشنامه مطالعات روان شناسي تربيتي؛ 8.
کوچکي، ع. و بياني، ع. (1387). روايي پايايي مقياس بهزيستي روانشناختي ريف. مجله روان پزشکي و روان شناسي باليني،14 (2)، 151-146.
گال، مرديت، بورگ، والتر و گال، جويس (1387)؛ روشهاي تحقيق کمّي و کيّفي در علوم تربيتي و روانشناسي، ترجمة نصر و همکاران، تهران: سمت.
مرادي، م؛ چراغي، ا (1394). رابطة حمايت هاي اجتماعي با بهزيستي روان شناختي و افسردگي: نقش واسطه اي حرمت خود و نيازهاي اساسي روان شناختي. فصل نامه روان شناسي تحولي: روانشناسان ايراني، 11 (43 )،2-297.
Alsubaie, M., Abbott, R., Dunn, B., Dickens, C., Friedakeil, T., Heneley, W., & Kuyken, W. (2018). Mechanisms of action in mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) and mindfulness-based stress reduction (MBSR) in people with physical and/or psychological conditions: A systematic review, Clinical Psycholigy Review, 55: 74-91.
Ari, J. E., Autumn, M., Gallegos, J. A. M. & Benjamin P. Ch. (2018) Associations of mindfulness with depressive symptoms and well-being in older adults: The moderating role of neuroticism, Aging & Mental Health.
Auty, K. M., Cope, A., & Liebling, A. (2015). A systematic review and analysis of yoga and mindfulness meditation in prison:Effects on psychological well-being and behavioural functioning, Internation Journal of Offender Therapy an Comparative Criminology, 61 (6): 689- 710.
Bajaj, B., Robins, R., & Pande, N (2016). Mediating role of self-esteem on the relationship between mindfulness, anxiety, and depression, Personality and Individual Difference, 96: 127-131.
Barnhofer, T., Duggan, D. S. & Griffith, J. W. (2011). Dispositional mindfulness moderates the relation between neuroticism and depressive symptoms. Personality and Individual Differences, 51(8): 958–962.
Berry, J. W, Phinney, J. S., Sam, D. L., & Vedder, P. E. (2006). Immigrant youth in cultural transition: Acculturation, identity, and adaptation across national contexts: Lawrence Erlbaum Associates Publisher.
Bohlmeijer, E., Prenger, R., Taal, E., Cuijpers, P. (2012). The effects of mindfulness-based stress reduction therapy on mental health of adults with a chronic medical disease: A meta-analysis. J. Psychosom Res. (68): 539-544.
Brittian, A. S., Kim, S. Y., Armenta, B. E., Lee, R. M., Umaña-Taylor, A. J., Schwartz, S. J.,.& Juang, L. P. (2015). Do dimensions of ethnic identity mediate the association between perceived ethnic group discrimination and depressive symptoms? Cultural Diversity and Ethnic Minority Psychology, 21(1), 41.
Brown,K.W.,& Ryan, R. M. (2003).The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 18 (4), 211-237.
Carmody, J., &. Baer, R.A. (2008). Relationships between mindfulness practice and levels of mindfulness, medical and psychological symptoms and well-being in a mindfulnessbased stress reduction program, J. Behav. Med. 31, 23–33.
Conville, J., Maaleer, R., & Hahne, A. (2018). Mindfulness training for health profession students—the effect of mindfulness training on psychological well-being, learning and clinical performance of health professional students: A systematic review of randomized and non-randomized controlled trials, explore: The Journal of Science and Healing, 13 (1): 26-45.
Crous, G. (2017). Child psychological well-being and its associations with material deprivation and type of home. Children and Youth Services Review, 80: 88-95.
Giuliani, C., Tagliabue, S., & Regalia, C. (2018). Psychological well-being identities, and discrimination among first and second generation Muslims. Europe’s Journal of Psychology, 14(1), 66-87.
Greeson, J. M. (2009). Mindfulness research update: 2008. Complement Health Practice Review, 14(1): 10-18.
Gu, J., Strauss, C., Bond, R., & Cavanagh, K. (2015). How do mindfulness-based cognitive therapy and mindfulness-based stress reduction improve mental health and wellbeing? A systematic review and meta-analysis of mediation studies. Clinical. Psychology Review. 49:119.
Lomas, T., Medina, J. C., Ivtzan, I., Rupprecht, S., Hart, R., & Eiroa-Orosa, F. J (2007). The impact of mindfulness on well-being and performance in the workplace: An inclusive systematic review of the empirical literature. Eur. J. Work Organ. Psychol.
Mace, C. (2008). Mindfulness and mental health. New York, Rutledge Press.
Orth, U., Robins, R. W, & Widaman, K. F. (2012). Life span development of self-esteem and its effects on important life outcomes. Journal of Personality and Social Psychology, 102, 1271-1288.
Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-esteem. Princeton University.
Ryff, C.D. (1989). “Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being”. Journal of Personality and Social Psychology, 57 (6): 1069.
Ryff, C. D., & Keyes, L. (1995). The structure of psychological well- being revisited. Journal of Personality and Social Psychology, (69), (4) 195-205.
Stewart, M.,& Haaga, D. A. (2018). State mindfulness as a mediator of the effects of exposure to nature on affect and psychological well-being, Ecopsychology, 1 (10): 53-59.
Virgili, M. (2015) Mindfulness-based interventions reduce psychological distress in working adults: A meta-analysis of intervention studies. Mindfulness, 6(2):326–37.
Wylie, R. C., (1989). Measures of self-concept, University of Nebraska Press.
Ya, L., Zhenhong, W., Changjiang, Z., & Tong, L. (2014). Affect and self-esteem as mediators between trait resilience and psychological adjustment. Journal of Personality and Individual Differences, 66, 92-97.