رابطه دلبستگی بزرگسالی و دلبستگی به خدا با سلامت روانشناختی با میانجیگری تابآوری
محورهای موضوعی : روانشناسیجلیل باباپور خیرالدین 1 , حمید پورشریفی 2 , باقر غباری بناب 3 , زینب خانجانی 4 , محسن بهرامی 5 *
1 - گروه روانشناسی دانشگاه تبریز
2 - گروه روانشناسی دانشگاه تبریز
3 - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران
4 - گروه روانشناسی دانشگاه تبریز
5 - گروه روانشناسی دانشگاه تبریز
کلید واژه: دلبستگی بزرگسالی, دلبستگی به خدا, تاب آوری, سلامت روان شناختی,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر باهدف تعیین رابطة بین دلبستگی بزرگسالی و دلبستگی به خدا با سلامت روانشناختی با میانجیگری تاب آوری در جمعیت دانشجویی انجام گردید. این مطالعه روی260 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان انجام شد. ابزارهای اندازه گیری شامل پرسشنامه دلبستگی بزرگسالی هازن وشاور (1987)، مقیاس دلبستگی به خدا روآت و کرک پاتریک (2002)، پرسشنامه تاب آوری کانر ودیویسون (2003) و پرسشنامه سلامت عمومی GHQ بود. تحلیل داده ها نشان داد، سبک های دلبستگی بزرگسالی (ناایمن اجتنابی و ناایمن دو سوگرا) و سبک های دلبستگی به خدا(ایمن ،ناایمن دوسوگرا و اجتنابی )سهم معنی داری در پیش بینی سلامت روانشناختی دارند. همچنین سبک های دلبستگی ایمن بزرگسالی و ایمن به خدا پیش بینی کننده معنی دار مثبت تاب آوری هستند و سبک های دلبستگی ناایمن بزرگسالی (اجتنابی و دو سوگرا) و دلبستگی ناایمن دو سو گرا به خدا پیش بینی کننده معنیدار منفی تاب آوری می باشد و می توانند از طریق تاب آوری اثر مستقیم و غیرمستقیم روی سلامت روانشناختی داشته باشند. البته دراین بین دلبستگی ایمن به خدا بیشترین واریانس تابآوری را بهصورت مثبت تبیین میکند که نشان میدهد افرادی که دلبستگی ایمن تری به خدا دارند در برخورد با مشکلات روانشناختی، تاب آوری بیشتر داشته و از توان بازسازی بهتری برخوردارند.
This study aimed to determine the relationship between adult attachment and attachment to God with mental health with of resiliency. In this study 260 university students were selected by means of cluster sampling method. To check the Adult Attachment Styles Hazan and Shaver Questionnare and Rowat and Kirkpatrick's Attachment to God Test, to check resilience, the Vinson and Connor`s Resilience Questionnaire and GH Questionnaire used for check mental health. Results of the analysis showed the adult attachment styles (avoidant and ambivalent) and style of attachment to God (secure, avoidant and ambivalent) have significant contribution in predict, mental health and can affects the direct and indirect on mental health through resilience. Resiliency has the role of mediation in the relationship between insecure attachment ambivalent and insecure attachment avoidance adult and insecure Attachment to God. It can be concluded that secure attachment style in adulthood and secure significant positive predictor of God's resiliency. Of course, secure attachment to God, positively explain most of the variance of resiliency that shows people who have a secure attachment to God, In dealing with psychological problems, have greater resiliency and the relationship ability to rebuild better.
بشارت، محمدعلی؛ صالحی، محمد علی؛ شاه محمدی، خدیجه؛ نادعلی، حسین زبردست، عذرا (1387). رابطة تاب آوری وسخت کوشی با موفقیت ورزشی وسلامت روانی ورزشکاران.فصلنامه روانشناسی معاصر ،3(2)، 49-38.
حمید، نجمه؛ کیخسروانی، مولود؛ بابامیری، محمد؛ دهقانی، مصطفی (1391). بررسی رابطه سلامت روان و هوش معنوی با تاب آوری در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه .فصلنامه جنتاشاپیر، 3( 2) ،337-331.
خدایاری فرد،محمد؛ پاک نژاد،محسن؛غباری بناب،باقر ؛خرازی ،کمال؛ کاظمی،بهروز (1392). طراحی برنامه تعاملی روانی – اجتماعی باورها و رفتارهای دینی دانشجویان بر اساس رویکرد شناختی – رفتاری.فصلنامه پژوهش های کاربردی روانشناختی ،4( 2 )،19- 1.
زاهد بابلان، عادل؛ رضایی جمال جویی، حسن؛ حرفتی سبحانی، رعنا (1391). رابطه دلبستگی به خدا و تاب آوری با معنا داری در زندگی دانشجویان.دانش وپژوهش در روانشناسی کاربردی، 13(3)، 75- 85 .
شهابی زاده،فاطمه؛ شهیدی،شهریار؛ مظاهری،محمد علی (1385). ادراک دلبستگی دوران کودکی و رابطه آن با دلبستگی به خدا در بزرگسالی. مجلة روانشناسی، 10(4)،440-422.
شفیع زاده،رقیه(1391). رابطه تاب آوری با پنج عامل بزرگ شخصیت. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 13(3)، 102-95.
شیخ الاسلامی،راضیه (1395). دلبستگی به خدا وخلاقیت هیجانی:نقش واسطه ای نیازهای اساسی روانشناختی. مجلة روانشناسی،20(2)،173-157.
غباری بناب، باقر؛ حدادی کوهسار، علی اکبر؛ رشیدی احمد آبادی، ابوالفضل؛ جوادی، سحرانه (1391). رابطه کیفیت دلبستگی به خدا و تصور فرد از خدا با سلامت روانی در والدین کودکان استثنایی؛ فصلنامه ایرانی کودکان استثنایی، 12 (3)، 14-5.
قربانی،نیما؛ دادستان،پریرخ؛ اژه ای،جواد ؛مطیعیان ، حسین (1378). پیامدهای شکست مقاومت وافشای هیجانی در سطح سلولهای تسهیل کننده و مهاری لمفوسیتهای T وآسیب های روانشناختی. مجلة روانشناسی،3(12)، 389- 368.
کاوه،محمد(1392). تاب آوری، تهران : انتشارات جامعه شناسان.
کیوان کار،مهدی ؛ پاکدامن، مجید؛ شهابی زاده، فاطمه (1392). دلبستگی ادراک شده دوران کودکی و ویژگی های شخصیتی در الگوی وابستگی به تلفن همراه.مجله روانشناسی تحولی 9(36)،431-423.
ویسی ، مختار؛عاطف وحید،محمد کاظم؛ رضایی ، منصور (1379 ). تأثیر استرس شغلی بر خشنودی شغلی و سلامت روان اثر تعدیل کننده سرسختی و حمایت اجتماعی، اندیشه و رفتار، 6(3) ،78-70.
هاشمی ،زهرا؛ جوکار،بهرام (1392). مدل یابی علی تاب آوری هیجانی نقش دلبستگی به والدین و همسالان راهبردهای مقابله ای و تنظیم شناختی هیجانات،مطالعات روانشناختی، 34،38-9.
Baron, R.M., & Kenny, D.A (1986)The moderator - mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategically and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology; 51: 1173-1182
Cozzarelli C, Karafa JA, & Collins NL( 2003) Stability and change in adult attachment styles: Associations with personal vulnerabilities, life events, and global construals of self and others. J. Soc. Clin. Psychol.; 22: 315–346.
Gobary Bonab, B., Miner.M., & Proctor,M ( 2013)Attachment to God in Islamic Spirituality. Muslem Mental Health,; (7) 2,77-104.
Granqvist, P., Mikulincer, M., & Shaver, P.R. (2010). Religion as attachment: Normative processes and individual differences. Personality and Social Psychology Review, 14. doi: 10.
Hazan C, & Shaver P. (1987)Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal Pers Soc Psychol. 52, 511-524.
Jacelon, C. S. (1997). The trait and process of resilience. Journal of Advanced Nursing, 25, 123-129
Kirkpatrick, L, & Shaver,P. (1990) Attachment theory and religion: Childhood attachments, religious beliefs and conversion; Journal for the Scientific Study of Religion. 29(3), 315-334.
Kirkpatrick, L. (2005). Attachment, evolution, and the psychology of religion. New York: Guilford Press.
Lehtinen,V,Joukama,M.,& Lahtela, K. (1990). Prevalence of mentaldisorders among adults in Finland. Basic result from the mini Finland health survey. Acta Psychiatr Scand. 81 (5), 418-425.
Livesley, W. J. (1991). Classifying personality disorders: Ideal types, prototypes, or dimensions? Journal of Personality Disorders, 5, 52 -59.
Mikulincer, M., & Shaver, P.R.(2012)An attachment perspective on psychopathology. Ofiiical Journal of the World Psychiatric Association ,11 (1) ,11-15