بررسی اثربخشی مشاورۀ گروهی مبتنی بر نظریۀ انتخاب و واقعیت درمانگری بر افزایش سازگاری اجتماعی و خود- تنظیمی در نوجوانان
محورهای موضوعی : روانشناسیسید رحمان حسینی 1 * , جواد اژه ای 2 , مسعود غلامعلی لواسانی 3 , شیوا خلیلی 4
1 - دانشگاه تهران
2 - دانشگاه تهران
3 - دانشگاه تهران
4 - دانشگاه تهران
کلید واژه: واقعیت درمانگری سازگاری اجتماعی, خود- تنظیمی نوجوانان,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی واقعیت درمانگری گروهی برافزایش خود- تنظیمی و سازگاری اجتماعی نوجوانان است. بدین منظور 24 نفر از دانش آموزان 14 تا 18 ساله دبیرستانی مراجعهکننده به مرکز مشاورۀ شهرستان قدس، که پس از پاسخدهی به سیاهۀ سازگاری اجتماعی کالیفرنیا و پرسشنامه خود-تنظیمی میلر و براون، دارای پایینترین نمرات بودند، بهعنوان نمونه انتخاب و بهطور تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه 90 دقیقهای در معرض متغیر مستقل یعنی واقعیت درمانگری گروهی قرار گرفت و در مقابل افراد گروه کنترل آموزشی دریافت نکردند. برای تحلیل یافتهها از روش تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. یافتهها نشان داد که تفاوت معنیداری در اکثر متغیرها میانگین های دو گروه وجود دارد. نتایج پژوهش بیانگر این موضوع بود که واقعیت درمانگری گروهی میتواند بهعنوان یک روش آموزشی و درمانی در افزایش سازگاری اجتماعی و خود- تنظیمی در نوجوانان اثرگذار باشد.
The purpose of the current study to examine the effect of group based reality therapy was on choice theory on increasing of social adjustment and self- regulation in adolescents. Samples were 24 students 14-18 old, that obtained low scores in California Personality Inventory(CPI) and Self- Regulation Questionnaire(SRQ), and selected and devise to experimental and control groups by random sampling. Procedure the experimental group participated in 8 sessions group reality therapy and each session lasted about 90 minutes, but the control group did not participate in there sessions. The data analyzed by multivariate analysis of covariance method, and showed that there were a significant difference between means in experimental and control groups. The results of this research showed that reality therapy group as an education and treatment can be effective in increasing social adjustment and self- regulation.
احدی، بتول؛ میرزایی، پری؛ نریمانی، محمد؛ و ابوالقاسمی، عباس (8831). تأثير آموزش حل مسئله اجتماعي بر سازگاري اجتماعي و عملكرد تحصيلي دانش آموزان كمرو. پژوهش در حیطة کودکان استثنایی، 9(3): 202- 391.
اژه ای، جواد؛ منظری توکلی، وحید، حسینی، سید رحمان(1931). بررسی تاثیر درمان شناختی-رفتاری گروهی، معنی درمانی گروهی و تلفیق آنها بر افزایش سازگاری اجتماعی دانش آموزان ناسازگار. مجله پژوهش در سلامت روانشناختی. 6(3).
بدرخانی، محمد(6831). اثر بخشی مشاوره گروهی بر مبنای نظریه انتخاب گلاسر بر افزایش سازگاری دانش آموزان. پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته مشاوره. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
برزگر کهنمویی، سارا (0931). اثربخشی مداخله مبتنی بر تئوری انتخاب و واقعیت درمانی بر رضلیت زناشویی و صمیمیت زوجین. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مشاوره خانواده. تهران: دانشگاه تهران.
برغندان، سپیده؛ ترخان، مرتضی؛ و قائمی خمامی، نیما (1931). تعیین اثربخشی آموزش مدیریت خشم بر سازگاری اجتماعی دانش اموزان دختر مقطع دبیرستان شهر رشت. فصلنامه مطالعات روان شناسی بالینی، (2) 8، 561- 931.
پروچاسکانورکراس (2931). نظريه های روان درمانی. ترجمه يحیی سیدمحمدی. تهران انتشارات رشد
حسین پور، محمد حسن(4831). تاثیر مشاوره گروهی با رویکرد واقعیت درمانی در کاهش بحران هویت دانش آموزان. پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته مشاوره. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
حسینی، سیدرحمان؛ غلامعلی لواسانی، مسعود؛ و محرابی، سیده زهرا (2931). اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر واقعیت درمانی بر کاهش پرخاشگری در نوجوانان. کتابچه چکیده مقالات ششمین همایش بین المللی روانپزشکی کودک و نوجوان. ایران: تبریز.
خداپناهی، محمد کریم؛ و خاکساربلداجی، محمد علی (4831). رابطه جهت گیری مذهبی و سازگاری روانشناختی در دانشجویان. مجله روانشناسی، 9، 3(53): 023- 903.
ربانی، زینب؛ و یوسفی، فریده. (3931). رابطه باورهای انگیزشی و پیشرفت تحصیلی با واسطه گری انواع جهت گیری هدف و راهبردهای یادگیری خود تنظیمی. مجله روانشناسی، 81(3): 262- 842.
زاهد، عادل؛ رجبی، سعید؛ و امیری، مسعود (1931). مقايسه ي سازگاري اجتماعي، هيجاني، تحصيلي و يادگيري خودتنظيمي در دانش آموزان با و بدون ناتواني يادگيري. مجله ناتوانی های یادگیری، 1(2): 62- 43.
صاحبدل، حسین. (9831). بررسی تاثیر واقعیت درمانی گروهی بر سلامت روانی و میزان خوش بینی سالمندان آسایشگاه کهریزک. پایان نامه دوره کارشناسی ارشد. تهران: دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی.
عمیدنیا، الهما؛ یسی، عبدالکاظم؛ و سودانی، منصور (9831). ابراز وجود و ميزان سازگاري فردي- اجتماعي در دانشجويان دختر. مجله اندیشه و رفتار، 5(71): 64- 71.
غلامعلی لواسانی، مسعود؛ خضری آذر، هیمن؛ امانی، جواد؛ و مال احمدی، احسان. (9831). نقش خودکارآمدی تحصیلی و اهداف پیشرفت در تنیدگی، اضطراب و افسردگی دانشجویان. مجله روانشناسی، 41(4): 234- 714.
گلاسر، ویلیام (0931). تئوری انتخاب. (روانشناسی نوین آزادی و اختیار). ترجمۀ علی صاحبی. تهران: نشر سایه سخن.
مرادی پور، فاطمه؛ قنبری هاشم آبادی، بهرام علی؛ و محمدیان شعرباف، حمیدرضا (9831). بررسی اثربخشی واقعیت درمانی به شیوه گروهی بر افزایش میزان عزت نفس دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد. مطالعات تربیتی و روان شناسی، 11(2): 832- 722.
مهربخش، عبدالهادی (9831). اثربخشی مشاوره گروهی به روش واقعیت درمانی بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مشاوره، تهران: دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
نیکبخت، الهام؛ عبدخدایی، محمدسعید؛ و حسن آبادی، حسین (2931). اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر افزایش انگیزش تحصیلی و کاهش اهمالکاری تحصیلی دانش آموزان. مجله پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره، 3(2): 49- 18.
Balkis.M, & Duru, E. (2007). The evaluation of the major characteristics and aspects of the procrastination in the framework of psychological counseling and guidance.Educational Sciences: Theory & Practice, 7, 376-385. Bhargava, R (2013). The use of reality therapy with a depressed deaf adult. Clinical Case Studies, 12(5): 388-396.
Cameron, L. D., & Leventhal, H. (2003). Self – regulation, health and illness behavior: An overview. In L. D. (Ed), Behavior (pp. 1 – 13). London: Routledge.
Carver, C. S., & Scheier, M. F. (1998). On the self – regulation of behavior. NY: Cambridge University Press. Campbell ,R. (2009). Psychiatric dictionary. Oxford University Press.
Glasser, W. (2010). Choice theory: A new psychology of personal freedom. New York. Harper Collins.
Gore, P. A. Jr. (2006). Academic self-efficacy as a predictor of college outcomes: Two incremental validity studies. Journal of Career Assessment,14 (1), 92-115.
Hoyle, R, H.(2006). Personality and self regulation: Trait and information processing perspectives. Journal of Personality. 74. 15. 7- 1525.
Hosseini, S, R. (2013). Effectiveness of emotional self-efficacy training on social anxietyin adolescents. Peer-reviewed European Journal of Social and Behavioural Sciences: 2301-2218.
Kim, J. (2005). Effectiveness of reality therapy program for schizophrenic patients. Journal of Korean Academy of Nursing, 35 (8), 1485-1492.
Lloyd, B. (2005). The effects of reality therapy/choice therapy principles on high school students' perception of needs satisfaction and behavioral change. International Journal of Reality Therapy, XXV(1), 5-9.
Maes, S., & Korly, P. (2005). Self – regulation assessment and intervention in physical health and illness: A review. Applied Psychology: An International Review,54 ,267 – 299.
Miller, W. R., Brown, J. M. (1991). Self regulation as a conceptual basis for the preventation and treatment of behaviors. In N. Heater, W. R. Miller& J. Greely(Eds). Self- regulation and addictive behaviors. (pp. 3-79). Sydney: Maxwell Macmillan publishing Australia.
Sheryl, P .(2006). Using reality therapy to reduce PTSD-related symptoms. International Journal of Reality Therapy, 25 (2), 23.
Slomowski, C., & Dunn, J. (1996). Young children's understanding of other people's feeling and beliefs. Child Development. 62, 1352-1336.
Stoebe. J., & Rambow. A., (2007) Perfectionism in adolescent school students: Relations with motivation, achievement, and well-being, Personality and Individual Differences 42, 1379–1389.
Tinto, V. (1993). Leaving college: Rethinking the causes and cures of student attrition (2 nd,ed). Chicago University of Chicago Press.
Wubbolding, R. (2000). Pictures in conflict. In N. Glasser(Ed). Control theory in the practice of reality therapy. New York. Harper Collins.
Zimmerman, B. J., & Schunk, D. H. (2007). Motivation: An essential dimension of self-regulated learning. In D. H. Schunk & B. J. Zimmerman (Eds.), Motivation and self-regulated learning: Theory, research, and applications. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.