رابطه تعارض کار- خانواده با فشار روانشناختی و رضایت زندگی
محورهای موضوعی : روانشناسیعبدالزهرا نعامی 1 , مریم محمودی کیا 2 *
1 - گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز
2 - گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز
کلید واژه: تعارض کار- خانواده, فشار روان شناختی, رضایت زندگی, بهبودی از کار,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطة تعارض کار- خانواده با فشار روانشناختی و رضایت زندگی با توجه به نقش تعدیل کنندة بهبودی از کار می باشد. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان شرکت بهره برداری نفت و گاز آغاجاری تشکیل می دهند که 194 نفر از آنها به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب گردیدند. برای جمعآوری داده های پژوهش از مقیاس تعارض کار- خانواده (کارلسون، کاکمار و ویلیامز، 2000)، پرسشنامه بهبودی از کار (ساننتیج و فریتز، 2007)؛ پرسشنامه سلامت عمومی (گلدربرگ، 1972) و مقیاس رضایت زندگی (دینر، امانس، گریفین و لارسون، 1985) استفاده شد. نتایج نشان داد که تعارض کار- خانواده با فشار روانشناختی رابطة مثبت و با رضایت زندگی رابطة منفی دارد. نتایج همچنین حاکی از نقش تعدیل کنندة بهبودی از کار در رابطه بین تعارض کار- خانواده با فشار روانشناختی و رضایت زندگی بود و رابطه مثبت بین تعارض کار- خانواده و فشار روانشناختی و رابطه منفی بین تعارض کار- خانواده و رضایت زندگی در افراد دارای بهبودی از کار بیشتر، ضعیف تر است.
The aim of this study was to investigate the relationship between work-family conflict with psychological strain and life satisfaction, considering the moderating role of recovery of work. Parties pants are employees of Aghajari Oil and Gas Production Company that one hundred forty three individuals were selected by stratified random sampling method. Data were gathered by Work-Family Conflict Scale (Carlson, Kacmar& Williams, 2000), Recovery of Work Questionnaire (Sonnentag, & Fritz, 2007), General Health Questionnaire (Goldberg, 1972) and Life Satisfaction Scale (Diener, Emmons, Larsen & Griffin). Results indicated that work-family conflict had positively correlation with psychological strain and had negatively correlation with life satisfaction. Results also revealed that recovery of work moderated the relationship of work-family conflict with psychological strain and life satisfaction and positive correlation between work-family conflict and psychological strain and negative correlation work-family conflict and life satisfaction at individual with great recovery of work is weaker.
گل پرور، محسن؛ صادقی، احسان (1395). رابطه تعارض و سرریزشدگی کار- خانواده با شکایات جسمانی. مجله روانشناسی، 77 (1)، 102-119.
شیخی، منصوره؛ هومن، حیدر علی؛ احدی، حسن؛ سپاه منصور، مژگان (1389). مشخصههای روان سنجی مقیاس رضایت زندگی. فصلنامه تازه های روانشناسی صنعتی و سازمانی، 1 (4)، 25-17.
متشرعی، محمد حسین (1389). آزمون الگویی نظری از تعارض کار- خانواده در پرستاران بیمارستان های دولتی شهر شیراز. پایان نامه ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
متشرعی، محمدحسین؛ نیسی، عبدالکاظم؛ ارشدی، نسرین (1392). آزمون اثرغیرمستقیم تعارض کار- خانواده بر خشنودی زندگی- یک الگوی چند میانجیگر. دو فصلنامه روانشناسی بالینی و شخصیت، 20 (8)، 86-75.
یعقوبی، حمید؛ کریمی، معصومه؛ امیدی، عبدالله؛ باروتی، عصمت؛ عابدی، میلاد (1391). اعتباریابی و ساختار عاملی پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ-12) در دانشجویان. مجله علوم رفتاری، 6 (2)، 160-153.
Afzal, S., & Farooqi, Y. A. (2014). Impact of work family conflict/family work conflict on job satisfaction and life satisfaction: A case study of a public sector university, Gujranwala Division, Pakistan. International Journal of Multidisciplinary Sciences and Engineering, 5 (8), 31-36.
Bakker, A.B., Sanz-Vergel, A., Rodríguez-Muñoz, A., &. Oerlemans, W.G.M. (2015). The state version of the recovery experience questionnaire: A multilevel confirmatory factor analysis. European Journal of Work and Organizational Psychology, 24(3), 350-359.
Carlson, D,. Kacmar, K,. & Williams, L. (2000). Construction and initial validation of a multidimensional measure of work-family conflict. J. Vocat. Behav., 56, 76-249.
Demsky, C. A.., Ellis, A. M., & Fritz, Ch. (2014). Shrugging it off: Does psychological detachment from work mediate the relationship between workplace aggression and work-family conflict? Journal of Occupational Health Psychology, 19(2), 195–205.
Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49, 71-75.
Frisch, M. B. (2006). Quality of life therapy: Applying a life satisfaction approach to positive psychology and cognitive therapy .John Wiley & Sons, Inc.
Goldberg, D. P. (1972). The detection of psychiatric illness by questionnaire. London: Oxford University Press.
Kalliath, P., Kalliath, T., & Chan, C. (2015). Work-family conflict and family-work conflict as predictors of psychological strain: Does social support matter? British Journal of Social Work, 45 (8) 2387–2405.
Mihelič, K. K., & Tekavčič, M. (2014). Work-family conflict: A review of antecedents and outcomes. International Journal of Management & Information Systems, 18(1).
Moreno-Jiménez, B., Rodríguez-Muñoz, A., Sanz-Vergel, A.I., & Garrosa, E. (2012). Elucidating the role of recovery experiences in the job demands-resources model.The Spanish Journal of Psychology, 15(2), 659-669.
Moreno-Jiménez, B., Sanz-Vergel, A. I., Mayo, M., Geurts, S., Rodríguez-Muñoz, A., & Garrosa, E. (2009). Effects of work–family conflict on employees’ well-being: The moderating role of recovery strategies. Journal of Occupational Health Psychology, 14(4), 427–440.
Ross, R., & Altmaier, E. (1994). Intervention in occupational stress. A handbook of counseling for stress at work. London: Sage.
Rupert, P. A., Tuminello Hartman, E. R., Stevanovic, P., Bryant, F. B., & Miller, A. (2012). Predicting work-family conflict and life satisfaction among professional psychologists. Professional Psychology Research and Practice, 43 (4), 341-348.
Shein, J., & Chen, C. (2011). Work-family enrichment. Rotterdam. Sense Publishers.
Sonnentag, S., & Fritz, C. (2007). The Recovery Experience Questionnaire: Development and validation of a measure for assessing recuperation and unwinding from work. Journal of Occupational Health Psychology, 12, 204-21.
Thimm, J.C. (2010). Personality and early maladaptive schemas: A five-factor model perspective. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 41, 373-380.