اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی برذهن‌آگاهی برمدیریت استرس و مهارت‌های حل مسئله مادران دارای کودکان کم‌توان ذهنی
محورهای موضوعی : روانشناسیاعظم محمدی 1 , علی رضائی 2 * , فاطمه ایزدی 3
1 - گروه روانشناسی، واحد خمینی‌شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، خمینی‌شهر، اصفهان، ا یران.
2 - گروه روانشناسی، واحد خمینی‌شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، خمینی‌شهر، اصفهان، ا یران.
3 - گروه روانشناسی، واحد خمینی‌شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، خمینی‌شهر، اصفهان، ا یران.
کلید واژه:
چکیده مقاله :
هدف پژوهش تعیین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر مدیریت استرس و مهارت‌های حل مسئله مادران دار ای کودکان کم‌توان ذهنی 7 تا 12 سال در شهرستان نجف‌آباد بود. طرح پژوهش ازنوع نیمه آزمایشی و به صورت پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. دراین پژوهش ازروش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. بدین منظور ازبین جامعه آماری این پژوهش که کلیه مادران دارای کودک کم توان ذهنی مشغول به تحصیل در مدرسه ی استثنایی شهید ساربان2 شهرستان نجف آباد در سال 1398-1399بودند، براساس معیارهای ورود وخروج ازپژوهش، تعداد 30 نفر انتخاب و به طور تصادفی در دوگروه آزمایش وکنترل جایگزین شدند. ابزار های مورد استفاده در پژوهش حاضر عبارت بودند از: پرسشنامه ی استاندارد مقياس راهكارهاي مديريت استرس كوبين و همكاران (۱۹۹۰)، پرسشنامه حل مسئله هپنروپترسون (1982). ﺑﻌﺪ از اﻋﻤﺎل ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﻞ بر گروه آزمایش، ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﻣﺠﺪدًا ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ آزﻣﻮنﻫﺎ ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار گرفتند؛ نتایج به وسیله نرم افزار spssو روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر افزایش مدیریت استرس و افزایش مهارت های حل مسئله مادران در گروه آزمایش در مرحله پس آزمون تاثیر گذار بوده است و تغییرات گروه آزمایش درمقایسه باگروه کنترل ازنظر آماري معنادارهستند .(P<0/05) هم چنین درمان برمولفه های مدیریت استرس ازجمله ایجادخوش بینی، مدیریت زمان ، فعالیت تفریحی و بدن رادرحالت استراحت قراردادن معنادار بوده است. درمهارت های حل مسئله درمولفه های سبک گرایش- اجتناب وکنترل شخصی معنادار بوده است.
The aim of this study was to investigate the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on stress management and problem solving skills of mothers with mentally Disabilities children aged 7 to 12 years in Najafabad. The research design was quasi-experimental and pre-test post-test with the control group. In this study, purposive sampling method was used. For this purpose, from the statistical population of this study that all mothers with mentally Disabilities children were studying in the exceptional school of Shahid Sarban 2 in Najafabad in 2016-2017, based on the inclusion and exit criteria, 30 people were selected and randomly divided into two experimental groups. And controls were replaced. The instruments used in the present study were: Standard Questionnaire of Stress Management Strategies Scale Cobain et al. (1990), Hepnopperson Problem Solving Questionnaire (1982). After applying the independent variable on the experiment group, both groups were tested again by the tests; The results were analyzed by SPSS software and analysis of covariance. The results showed that mindfulness-based cognitive therapy had an effect on increasing stress management and increasing mothers' problem-solving skills in the experimental group in the post-test phase and the changes in the experimental group were statistically significant compared to the control group (P <0.05). Treatment of stress management components such as optimism, time management, recreational activity, and relaxation has also been significant. In problem-solving skills, it has been significant in the components of tendency-avoidance and personal control style.