بررسی قدرت پیش بینی کنندگی توافق‌پذیری، همدلی زناشویی و بخشش زناشویی بر رضایت زناشویی در زنان متأهل
محورهای موضوعی : روانشناسیحسین طهماسبی 1 * , یداله خرم آبادی 2
1 - گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، واحد کبودرآهنگ، همدان، ایران.
2 - گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، واحد کبودرآهنگ، همدان، ایران.
کلید واژه: توافق‌پذیری, همدلی, بخشش, رضایت زناشویی, زنان متأهل,
چکیده مقاله :
این مطالعه با هدف تعیین قدرت پیش بینی کنندگی توافق‌پذیری، همدلی زناشویی و بخشش زناشویی بر رضایت زناشویی در زنان متأهل انجام شد. در این پژوهش، با استفاده از روش تحقیق همبستگی از نوع رگرسیون، مجموعه ای متشکل از 840 زن متاهل ساکن محدوده جغرافیایی استان لرستان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. مقیاس رضایت زناشویی انریچ، پرسشنامه NEO-FFI، مقیاس همدلی زناشویی و مقیاس بخشش زناشویی به عنوان پرسشنامه های استاندارد برای جمع آوری داده ها استفاده شدند. با استفاده از نرم افزار SPSS، تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده انجام شد. ضریب تعیین با مقدار 0.373 در آزمون رگرسیون خطی چندگانه نشان داد که مدل 37.3 درصد از تغییرات رضایت زناشویی را تبیین می کند. ضرایب استاندارد نشان دادند که توافق‌پذیری، همدلی و بخشش پیش بینی کننده های معنادار رضایت زناشویی هستند. نتایج حاکی از آن است که رضایت زناشویی به طور مثبت تحت تأثیر توافق‌پذیری، همدلی و بخشش قرار می گیرد، به طوری که افزایش یک واحدی در توافق‌پذیری، همدلی و بخشش به ترتیب با افزایش 0.101، 0.252 و 0.433 واحدی در رضایت زناشویی مطابقت دارد. بخشش مهمترین نقش را در وضعیت رضایت زناشویی ایفا می کرد و پس از آن همدلی و سپس توافق‌پذیری نقش داشتند. به عنوان نتیجه گیری، به منظور افزایش رضایت زوج‌های متاهل، به‌ویژه زنان، برگزاری کارگاه‌هایی با تمرکز بر افزایش آگاهی در مورد ویژگی شخصیتی توافق‌پذیری و تقویت ویژگی‌های مثبت مانند همدلی و بخشش، توصیه می‌شود.
This study was conducted with the aim of determining the predictive power of agreeableness, marital empathy, and marital forgiveness on marital satisfaction in married women. In this investigation, employing the correlational methodology of the regression type, an assemblage of 840 wedded women domiciled within the geographic confines of Lorestan province, was chosen through the multi-stage cluster random sampling. The Enrich Marital Satisfaction Scale, the NEO-FFI Questionnaire, the Marital Empathy Scale, and the Marital Forgiveness Scale were used as standard questionnaires for data collection. The collected data was analyzed using SPSS software. The coefficient of determination with a value of 0.373 in the multiple linear regression test showed that the model explains 37.3% of the changes in marital satisfaction. The standardized coefficients showed that agreeableness, empathy, and forgiveness are significant predictors of marital satisfaction. The results indicate that marital satisfaction is positively affected by agreeableness, empathy, and forgiveness, so a one-unit increase in agreeableness, empathy, and forgiveness corresponds to an increase of 0.101, 0.252, and 0.433 units in marital satisfaction, respectively. Forgiveness played the most important role in marital satisfaction, followed by empathy, and then agreeableness. In conclusion, in order to increase the satisfaction of married couples, especially women, it is recommended to hold workshops focusing on increasing knowledge of agreeableness personality trait and strengthening positive traits such as empathy and forgiveness.
احمدی اردکانی، زهرا، فاطمی عقدا، نسرین. (1398). رابطه‌ی سبک‌های دلبستگی و رضایت زناشویی با میانجیگری بخشش و همدلی: بررسی یک مدل. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 62(4.1)، 15-25
آذرکیش، مریم، نادری، فرح، عسکری، پرویز و حیدریی، علیرضا. (1396). اثربخشی آموزش جنسی بر بخشش رنجش خاص زناشویی و پایداری ازدواج زنان متأهل شهر آبادان. سلامت جامعه، 11(شماره 3 و 4)، 20-29.
بشرپور، سجاد، میری، میرنادر. (1397). نقش واسطه ای بی اشتیاقی اخلاقی در رابطۀ بین صفات تاریک شخصیت و استعداد خیانت زناشویی. مجله روانشناسی، 3(22)، 286-271.
پارپایی، رزیتا، امیری، حسن و عارفی، مختار. (1401). الگوی علی رضایتمندی زوجین بر اساس مولفه های ویژگی شخصیتی با میانجی ارتباط مادرـ فرزند. خانواده و بهداشت، 11(4)، 27-39.
جهان، محمدرضا، محمدی، اکبر و قدمی، مجید. (1400). نقش کیفیت زندگی، سازش‌یافتگی و بخشایشگری در پیش‌بینی رضایت زناشویی مادران کودکان آهسته‌گام. توانمندسازی کودکان استثنایی، 12(2)، 96-107.
رجبی، غلامرضا، حریزاوی، مهدی، تقی پور، منوچهر. (1395). ارزیابی مدل رابطه خوددلسوزی، همدلی زناشویی و افسردگی با میانجیگری بخشش زناشویی در زنان. مشاوره کاربردی، 6(2)، 1-22.
رجبی، غلامرضا، کاظمی، فرزاد و شیرالی نیا، خدیجه. (1401). ارزیابی مدل رابطۀ بین ذهن‌آگاهی و رضایت زناشویی با میانجیگری همدلی زناشویی. فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی، 13(1)، 183-198.
ساعتچی، محمود، کامکاری، کامبیز، عسگریان، مهناز. (1395). آزمون های روانشناختی. تهران: انتشارات ویرایش.
صلایانی، فائزه، اصغری‌ابراهیم‌آباد، محمدجواد، رسول‌زاده‌طباطبائی، کاظم، عباسزاده‌روگوشوئی، راضیه. (1399). نقش واسطه ای سبک های عشق ورزی در رابطه بین ویژگی های شخصیتی و رضایت زناشویی. مجله روانشناسی، 1(24)، 23-40.
غفوریان قهرمانی، صفورا و مهدویان، علیرضا. (1400). پیش‌بینی رضایت زناشویی بر مبنای متغیرهای همدلی، تعهد زناشویی و سبک‌های دلبستگی در زنان متاهل شهر تهران. روانشناسی بالینی و شخصیت، 19(2)، 71-80 .
فتحی آشتیانی، علی، داستانی، محبوبه. (1391). آزمون های روانشناختی: ارزشیابی شخصیت و سلامت روان. تهران: انتشارات بعثت.
فتوت، فاطمه، قهاری، شهربانو، و سالمی خامنه، علیرضا. (1398). سبک های ابرازگری هیجانی, همدلی عاطفی, رضایت زناشویی با میانجیگری سبک دلبستگی در مادران کودکان ای دی اچ دی. پرستار و پزشک در رزم، 7(25 )، 33-40.
کاوه فارسانی، ذبیح الله. (۱۴۰۰). نقش واسطه‌ای اِسناد ارتباطی و بخشش زناشویی در رابطه بین روان رنجوری، سبک‌های دلبستگی و رضایت زناشویی. پژوهش های مشاوره، ۲۰ (۷۹)، ۳۱-۶۰.
نادری، لیلا، مولوی، حسین، و نوری، ابوالقاسم. (1394). پیش بینی رضایت زناشویی زوجین شهر اصفهان بر اساس همدلی و بخشودن. دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 16(4 (پیاپی 62))، 69-75.
نعامی، عبدالزهرا، محمودی کیا، مریم. (1398). رابطه تعارض کار-خانواده با فشار روانشناختی و رضایت از زندگی. مجله روانشناسی، 1(23)، 111-99.
Aalgaard, R. A., Bolen, R. M., & Nugent, W. R. (2016). A literature review of forgiveness as a beneficial intervention to increase relationship satisfaction in couples therapy. Journal of Human Behavior in the Social Environment, 26(1), 46-55.
Ahmadi Ardakani, Z., & Fatemi Oghada, N. (2019). Examining the model of relationship between attachment styles and marital satisfaction: The mediating roles of forgiveness and empathy. Medical Journal of Mashhad University of Medical Sciences, 62(December), 15-25.
Albiero, P., Matricardi, G., Speltri, D., & Toso, D. (2009). The assessment of empathy in adolescence: A contribution to the Italian validation of the “Basic Empathy Scale”. Journal of Adolescence, 32(2), 393-408.
Anderson, C., & Cowan, J. (2014). Personality and status attainment: A micropolitics perspective. The psychology of social status, 99-117.
Berry, J. W., & Worthington Jr, E. L. (2001). Forgivingness, relationship quality, stress while imagining relationship events, and physical and mental health. Journal of Counseling Psychology, 48(4), 447.
Botwin, M. D., Buss, D. M., & Shackelford, T. K. (1997). Personality and mate preferences: Five factors in mate selection and marital satisfaction. Journal of personality, 65(1), 107-136.
Bouchard, G., Lussier, Y., & Sabourin, S. (1999). Personality and marital adjustment: Utility of the five-factor model of personality. Journal of Marriage and the Family, 651-660.
Brudek, P., & Kaleta, K. (2023). Marital offence-specific forgiveness as mediator in the relationships between personality traits and marital satisfaction among older couples: Perspectives on Lars Tornstam's theory of gerotranscendence. Ageing & Society, 43(1), 161-179.
Costa, P. T., Jr., & McCrae, R. R. (1992). Revised NEO Personality Inventory (NEO PI-R) and NEO Five-Factor Inventory (NEO-FFI) Professional Manual. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
Czechowska-Bieluga, M., & Lewicka-Zelent, A. (2022). Marital satisfaction–a literature review. Wychowanie w Rodzinie, 27(2/2022), 155-172.
Donnellan, M. B., Conger, R. D., & Bryant, C. M. (2004). The Big Five and enduring marriages. Journal of Research in personality, 38(5), 481-504.
Enright, R. D., & Fitzgibbons, R. P. (2015). Forgiveness therapy: An empirical guide for resolving anger and restoring hope. American Psychological Association. Washington, DC.
Fenell, D. L. (1993). Characteristics of long-term first marriages. Journal of Mental Health Counseling, 15, 446-460.
Fields, N. S. (1983). Satisfaction in long-term marriages. Social Work, 28(1), 37-41.
Fincham, F. D., & Beach, S. R. (2002). Forgiveness in marriage: Implications for psychological aggression and constructive communication. Personal Relationships, 9(3), 239-251.
Fincham, F. D., & Linfield, K. J. (1997). A new look at marital quality: Can spouses feel positive and negative about their marriage?. Journal of Family Psychology, 11(4), 489–502.
Fincham, F. D., Beach, S. R., & Davila, J. (2004). Forgiveness and conflict resolution in marriage. Journal of family psychology, 18(1), 72.
Fincham, F. D., Paleari, F. G., & Regalia, C. (2002). Forgiveness in marriage: The role of relationship quality, attributions, and empathy. Personal Relationships, 9(1), 27-37.
Finkel, E. J., Rusbult, C. E., Kumashiro, M., & Hannon, P. A. (2002). Dealing with betrayal in close relationships: Does commitment promote forgiveness?. Journal of Personality and Social Psychology, 82(6), 956-974.
Fotovat, F., Ghahari, S., & Salemi, K. A. (2021). Investigate different style of emotional expressiveness, affective empathy, material satisfaction by the mediation of attachment styles of the mothers of children with ADHD. NPWJM 2020; 7 (25) :33-40
Fupšová, T., & Záhorcová, L. (2022). Empathy and Humility as Predictors of Forgiveness towards One’s Partner and Relationship Satisfaction in Young Adults. Studia Psychologica, 64(3), 243-255.
Gordon, K. C. (2003). Forgiveness and marriage: Preliminary support for a measure based on a model of recovery from a marital betrayal. American Journal of Family Therapy, 31(3), 179-199.
Gordon, K. C., Hughes, F. M., Tomcik, N. D., Dixon, L. J., & Litzinger, S. C. (2009). Widening spheres of impact: The role of forgiveness in marital and family functioning. Journal of Family Psychology, 23(1), 1-13.
Graziano, W. G., & Eisenberg, N. (1997). Agreeableness: A dimension of personality. In Handbook of personality psychology (pp. 795-824). Academic Press.
Graziano, W. G., Jensen-Campbell, L. A., & Hair, E. C. (1996). Perceiving interpersonal conflict and reacting to it: the case for agreeableness. Journal of personality and social psychology, 70(4), 820-835.
Heller, D., Watson, D., & Ilies, R. (2004). The role of person versus situation in life satisfaction: a critical examination. Psychological bulletin, 130(4), 574-600.
Hoesni, S. M., & Zakaria, S. M. (2022). Exploring Relationships Between Personality Traits and Marital Satisfaction among Urban Malays Using Malaysian Samples: A Preliminary Study. Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 12(4), 1419-1428.
Jensen‐Campbell, L. A., & Graziano, W. G. (2001). Agreeableness as a moderator of interpersonal conflict. Journal of personality, 69(2), 323-362.
Jensen-Campbell, L. A., Adams, R., Perry, D. G., Workman, K. A., Furdella, J. Q., & Egan, S. K. (2002). Agreeableness, extraversion, and peer relations in early adolescence: Winning friends and deflecting aggression. Journal of Research in Personality, 36(3), 224-251.
Jolliffe, D., & Farrington, D. P. (2006). Development and validation of the Basic Empathy Scale. Journal of Adolescence, 29(4), 589-611.
Łada, A., & Kaźmierczak, M. (2019). Negative arousability and relationship satisfaction: The mediating role of empathy. Roczniki Psychologiczne, 22(1), 73-90.
Lauer, R. H., Lauer, J. C., & Kerr, S. T. (1990). The long-term marriage: Perceptions of stability and satisfaction. The International Journal of Aging and Human Development, 31(3), 189-195.
Malouff, J. M., Thorsteinsson, E. B., Schutte, N. S., Bhullar, N., & Rooke, S. E. (2010). The five-factor model of personality and relationship satisfaction of intimate partners: A meta-analysis. Journal of Research in Personality, 44(1), 124-127.
McCullough, M. E., & Worthington Jr, E. L. (1995). Promoting forgiveness: A comparison of two brief psychoeducational group interventions with a waiting‐list control. Counseling and Values, 40(1), 55-68.
Menahem, S., & Love, M. (2013). Forgiveness in psychotherapy: The key to healing. Journal of Clinical Psychology, 69(8), 829-835.
Mendes-Teixeira, A. I., & Duarte, C. (2021). Forgiveness and Marital Satisfaction: A Systematic Review. Psicologia: Ciência e Profissão, 41.
Murphy, C. M., & O'Leary, K. D. (1989). Psychological aggression predicts physical aggression in early marriage. Journal of consulting and clinical psychology, 57(5), 579-582.
Nettle, D. (2007). Personality: What makes you the way you are. OUP Oxford.
Olson, D. H., Fournier, D. G., & Druckman, J. M. (1987). Counselor's manual for PREPARE/ENRICH (rev ed.). Minneapolis, MN: PREPARE/ENRICH, Inc.
Paleari, F. G., Regalia, C., & Fincham, F. (2005). Marital quality, forgiveness, empathy, and rumination: A longitudinal analysis. Personality and social psychology Bulletin, 31(3), 368-378.
Paleari, F. G., Regalia, C., & Fincham, F. D. (2009). Measuring offence-specific forgiveness in marriage: the Marital Offence-Specific Forgiveness Scale (MOFS). Psychological Assessment, 21(2), 194–209.
Plopa, M., Kaźmierczak, M., & Karasiewicz, K. (2019). The quality of parental relationships and dispositional empathy as predictors of satisfaction during the transition to marriage. Journal of Family Studies, 25(2), 170-183.
Roberts, K., Jaurequi, M. E., Kimmes, J. G., & Selice, L. (2021). Trait mindfulness and relationship satisfaction: The role of forgiveness among couples. Journal of Marital and Family Therapy, 47(1), 196-207.
Roberts, L. J., & Krokoff, L. J. (1990). A time-series analysis of withdrawal, hostility, and displeasure in satisfied and dissatisfied marriages. Journal of Marriage and the Family, 95-105.
Roccas, S., Sagiv, L., Schwartz, S. H., & Knafo, A. (2002). The big five personality factors and personal values. Personality and social psychology bulletin, 28(6), 789-801.
Sayehmiri, K., Kareem, K. I., Abdi, K., Dalvand, S., & Gheshlagh, R. G. (2020). The relationship between personality traits and marital satisfaction: a systematic review and meta-analysis. BMC psychology, 8(1), 1-8.
Surguladze, S., & Bergen-Cico, D. (2020). Empathy in a broader context: development, mechanisms, remediation. Frontiers in Psychiatry, 11, 529.
Watson, D., Hubbard, B., & Wiese, D. (2000). General traits of personality and affectivity as predictors of satisfaction in intimate relationships: Evidence from self‐and partner‐ratings. Journal of personality, 68(3), 413-449.
Wen, X., Zhang, Q., Zhou, Y., Du, J., & Xu, W. (2022). Mindfulness and intimate relationship satisfaction in daily life: The role of empathy. PsyCh Journal, 11(4), 500-509.
Worthington Jr, E. L. (2006). Forgiveness and reconciliation: Theory and application. Routledge.