خلاقیت هیجانی و یادگیری خودراهبر: نقش واسطه ای انگیزه پیشرفت
محورهای موضوعی : روانشناسیحمید معاصر 1 , حیدر علی زارعی 2 *
1 - واحد خوی
2 -
کلید واژه: خلاقیت هیجانی یادگیری خودراهبر انگیزه پیشرفت,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه ای انگیزه پیشرفت در رابطه بین خلاقیت هیجانی و یادگیری خودراهبر انجام شد. این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی به روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعة آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشآموزان پسر دورة دوم مقطع متوسطه شهرستان خوی به تعداد 5300 نفر بود. از این جامعه، نمونه ای به حجم 370 نفر با استفاده از فرمول اسلووین به روش نمونهگیری خوشه ای مرحله ای انتخاب و سیاهه خلاقیت هیجانی، پرسشنامه انگیزه پیشرفت و مقياس يادگيري خودراهبر را تکمیل کردند. تجزیهوتحلیل داده ها به وسیله نرمافزار24 SPSS و 22 AMOS انجام شد. نتایج نشان داد که خلاقیت هیجانی قادر به تبیین 29 درصد از واریانس انگیزة پیشرفت و همچنین، متغیرهای خلاقیت هیجانی و انگیزة پیشرفت بهطور همزمان قادر به تبیین 43 درصد از واریانس یادگیری خودراهبر هستند. همچنین، انگیزة پیشرفت نقش میانجی معنیداری در رابطه بین خلاقیت هیجانی و یادگیری خودراهبر دارد (0/01>p). ازاینرو، ابراز هیجانات مثبت در قالب انگیزة پیشرفت باعث میشود افراد پیوندهای تازهای بین ایدهها ببینند، اطلاعات را سازمان داده و راهحلهای جدیدی را برای مشکل خلق کنند. لذا، خلاقیت ناشی از این نوع هیجانات، آمادگی فرد را برای درگیرشدن در فعالیتهای مختلف و یادگیری خودراهبر بهبود و ارتقاء میبخشد.
The purpose of this study was to investigate the mediating role of achievement motivation in the relationship between emotional creativity and self-directed learning. The present study was a correlation study using structural equation modeling. The statistical population of the present study included all eleventh grade male students in Khoy city numbering 5300 people. From the population a sample of 370 people were selected using the Slovin formula by stage cluster sampling and completed Emotional Creativity Inventory (ECI), Achievement Motivation Questionnaire (AMQ) and Self-Rating Scale of Self-Directed Learning (SDL). Data were analyzed by SPSS24 and AMOS22. The results of this study showed that emotional creativity was able to explain 29% of the variance of achievement motivation, and the variables of emotional creativity and achievement motivation can simultaneously explain 43% of the self-directed learning variance. Also, the achievement motivation has a significant mediator role in the relationship between emotional creativity and self-directed learning (p<0.01). Hence, expressing positive emotions in the form of an achievement motivation, it makes people see new links between ideas, organizes information and creates new solutions to the problem. Therefore, the creativity of this kind of emotion improves the person's readiness to engage in various activities and self-directed learning.
آهنچیان، محمدرضا.، عصاررودی، عبدالقادر. (1394). ارتباط سبک تصمیم گیری و یادگیری خودراهبر در دانشجویان هوشبری. علوم مراقبتی نظامی، ۲ (۱)، 32-24.
ابیلی، خدایار.، نارنجی ثانی، فاطمه.، مصطفوی، زینب السادات. (1396). بررسی ارتباط بین یادگیری خودراهبر و میزان سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشجویان گروه علوم مهندسی دوره های یادگیری الکترونیکی مورد مطالعه: موسسه آموزش عالی مهرالبرز. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 5(1)، 50-35.
استاد زاده، زیبا.، داوودی، حسین.، زارع، اعظم. (1395). بررسی رابطه بین یادگیری خود تنظیمی و انگیزه پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دختر دبیرستانی استان قم. پیشرفت های نوین در علوم رفتاری، ۱ (۲)، 66-57.
اصغری، عیسی.، ناستی زایی، ناصر.، پورقاز، عبدالوهاب. (1395). رابطه سبک های مدیریت کلاس با انگیزش و یادگیری خودراهبر دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه سیستان و بلوچستان. گام های توسعه در آموزش پزشکی، 13 (3)، 280-268.
بهروزی، ناصر.، شغابی، معصومه.، مهرابی زاده هنرمند، مهناز.، مکتبی، غلامحسین. (1392). بررسی رابطه یادگیری خودراهبر با عملکرد تحصیلی و رضایت از زندگی در دانش آموزان. مجله علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، 6 (1)، 170-155.
ثابت، مهرداد. (1394). هنجاریابی آزمون خلاقیت هیجانی آوریل. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 5 (2)، 95-77.
حسینی منش، زینب. (1392). رابطه خلاقیت هیجانی و خودکارآمدی با عملکرد تحصیلی: نقش میانجی انگیزه پیشرفت. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سمنان.
ذهبیون، لیلا.، احمدی، غلامرضا. (1388). تفکر خلاق و رابطه آن با موفقیت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان. دانش و پژوهش در علوم تربیتی، برنامه ریزی درسی، 23 (21)، 78-61.
رضایی، اکبر. (1396). روانشناسی انگیزش در آموزش وپرورش. تبریز: آیدین.
رضایی، علی محمد.، حسینی منش، سیده زینب.، مکوند حسینی، شاهرخ.، اکبری بلوطبنگان، افضل. (1393). رابطه خلاقیت هیجانی و خودکارآمدی با عملکرد تحصیلی: نقش میانجی انگیزه پیشرفت. فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 4 (3)، 53-33.
رهنما، اکبر.، عبدالملکی، جمال. (1388). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه شاهد. اندیشه های نوین تربیتی، 2، 78-55.
زارع، حسین. (1394). رابطه باورهای هوشی با خودگردانی در یادگیری. مجله روانشناسی، 19 (4)، 345-330.
زارعی، حیدر علی. ( 1397). راهنمای آمار استنباطی در روان شناسی. تهران: ارجمند.
سعید، نسیم.، علی نژاد، مهرانگیز.، و گودرزی، ماندانا. (1394). اثربخشي آموزش راهبردهاي شناختي، فراشناختي بر آمادگي يادگيري خودراهبر دانشجويان. مجله یادگیری الکترونیکی، 6(1)، 47-39.
شامگانی مشهدی، حسین. (1393). بررسی رابطه خلاقیت هیجانی و شادمانی با انگیزه پیشرفت تحصیلی. پایان نامه کارشناسی، دانشگاه یاسوج.
شهرکی نیا، بهنوش.، پورقاز، عبدالوهاب.، جناآبادی، حسین. (1396). رابطه هوش فرهنگی و تفکر انتقادی با یادگیری خودراهبر دانشجویان. مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 14(28)، 148-127.doi: 10.22111/jeps.2018.3613
صادقی، مسعود.، خلیلی گشنیگانی، زهرا. (1395). نقش ابعاد یادگیری خودراهبر در پیش بینی سرزندگی تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی لرستان. پژوهش در آموزش علوم پزشكي، ۸ (۲)،17-9.
صمدی، مریم.، قمرانی، امیر.، شمسی، عبدالحسین.، احمدزاده، مریم.، سیادتیان، سید حسین. (1393). بررسی رابطه بین نیاز به ساختارخلاقیت هیجانی در دانش آموزان مقطع متوسطه شهر اصفهان. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 3 (4)، 33-21.
عابدینی، یاسمین.، مختاری، محمدمهدی. (1394). مدل علی روابط انگیزش پیشرفت و عملکرد زبان انگلیسی: نقش واسطه ای و فراشناختی کمک طلبی تحصیلی در یادگیری از طریق تلفن همراه. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 3 (11)، 16-7.
عجم، علی اکبر.، بادنوا، صدیقه.، عبداللهی، مجید.، مومنی مهموئی، حسین. (1395). رابطه بین خلاقیت هیجانی با اشتیاق تحصیلی دانشجویان دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی گناباد. پژوهش درآموزش علوم پزشکی، 8 (4)، 18-11.
عرفانی، نصراله. (1396). نقش واسطه ای انگیزش یادگیری در پیش بینی پیشرفت تحصیلی براساس راهبردهای شناختی و فراشناختی دانش آموزان. مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 14 (26)، 198-167.
عیسی زادگان، علی.، جنا آبادی، حسین و سعادتمند، سعید. (۱۳۹۰). رابطه بین راهبرد تنظیم شناختی هیجان، خلاقیت هیجانی، عملکرد تحصیلی با بهداشت روانی دانشجویان. مجله مطالعات روان شناسی تربیتی،7 (12)، 92-71.
فیروزبخت، سمیرا.، لطیفیان، مرتضی. (1397). بررسی نقش واسطه ای تاب آوری در رابطة بین قالب های ارتباطی خانواده و خود تنظیمی انگیزشی. مجله روان شناسی، 22(1)، 117-100.
کارشکی، حسین.، گراوند، هوشنگ. (1391). آزمون ساختار عاملی یادگیری خودراهبر در دانشجویان و رابطه آن با انگیزش تحصیلی. پژوهش های کاربردی روانشناختی، 4 (4)، 74-59.
لطیفیان، مرتضی.، دلاورپور، محمدآقا. (1391). بررسی رابطه سبک دلبستگی و سلامت روان با واسطه گری خلاقیت هیجانی. تازه های علوم شناختی، 54 (2)، 135-120.
نادی، محمدعلی.، سجادیان، ایلناز. (1385). هنجاریابی مقیاس سنجش خودراهبری در یادگیری، در مورد دانش آموزان دختر دبیرستان های شهر اصفهان. فصلنامه نوآوری های آموزشی، 18 (5)، 134-112.
وطن خواه، محمد.، سامانی، سیامک. (1395). رابطه بین ابعاد کمال گرایی و هدف های پیشرفت با نقش واسطه ای انگیزه پیشرفت در ورزشکاران حرف های. روش ها و مدل های روانشناختی، 7 (24)، 127-103.
هاشمی، سهیلا. (1388). رابطه بین هوش هیجانی و خلاقیت هیجانی در دانشجویان هنر، ادبیات و علوم. اندیشه های نوین تربیتی، 5 (2)، 102-79.
یوسفی، علیرضا.، گردان شکن، مریم. (1389). مروری بر توسعه یادگیری خودراهبر. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 10 (5)، 783-776.
Averill, J. R. (2005). Emotions as mediators and as products of creative activity. In J. Kaufman & J. Baer (Eds), creativity across domains: Faces of the muse, (pp. 225-243), Mahwas, NJ: Erlbaum.
Averill, J. R. (2009). Emotional creativity: toward spiritualizing the passions, Eds S. J. López & C. R. Snyder. Oxford Handbook of Positive Psychology (New York, NY: Oxford University Press), 249–257.
Fisher, M. J., King, A., & Tague, Z. (2001). Development of a self-directed learning readiness scale for nursing education. Nurse Education Today, 21, 516-525.
Hashamdar, M., & Rangriz, S. (2017). The relationship between Learners’ autonomy and creativity. Journal of Applied Linguistics and Language Research, 4 (5), 135-140.
Kayan, F. M. (2010). Educational motivation and students’ achievement goal orientations. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 859–863.
Oriol, X., Amutio, A., Mendoza, M., Da Costa, S., & Miranda, R. (2016). Emotional creativity as predictor of intrinsic motivation and academic engagement in university students: The mediating role of positive emotions. Frontiers in Psychology, 7, 12-43.
Pianta, R., & Hamre, B. K. (2009). Conceptualization, measurement, and improvement of classroom processes: Standardized observation can leverage capacity. Educational Researcher, 38(2), 109–119.
Saeid, N., & Eslaminejad, T. (2017). Relationship between Student’s Self-Directed-Learning Readiness and Academic Self-Efficacy and Achievement Motivation in Students. International Education Studies, 10 (1), 225-232.
Suteja, I. W., Holman, M., Wedagama, D. P., & Suthanaya, P. A. (2018). The influence of age and gender of student motorcycle riders on traffic violations and accidents using a structural equation model. In MATEC Web of Conferences (Vol. 195, p. 04015). EDP Sciences.https://doi.org/10.1051/matecconf/201819504015
Slavin, R. E. (2006). Educational Psychology: Theory and Practice (8th ed.). Boston: Pearson.
Wang, G., Huang, H., & Zheng, Q. (2015). Effect of Chinese employees’ emotional creativity on their innovative performance. Social Behavior and Personality: An International Journal. 43(7), 1147-1160.
Zareie, H.A. (2014). Structural modeling of the relationship between emotional creativity, self-efficacy and academic motivation among students. Bulletin of Environment, Pharmacology and Life Sciences, 3 (1), 27-30.