اثربخشی روایت‌درمانی بر نگرانی از بدریختی بدن و خودکارآمدی ادراک‌شده دانش‌آموزان دختر مبتلا به چاقی و اضافه وزن
محورهای موضوعی : روانشناسی
ماهک نقی‌زاده علمداری
1
,
هادی اکبری نژاد
2
*
1 - گروه روانشناسی تربیتی، موسسه آموزش عالی چرخ نیلوفری آذربایجان، تبریز، ایران.
2 - گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، موسسه آموزش عالی نبی اکرم(ص)، تبریز، ایران.
کلید واژه:
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روایت‌درمانی بر نگرانی از بدریختی بدن و خودکارآمدی ادراک‌شده دانش‌آموزان دختر مبتلا به چاقی و اضافه وزن بود. روش پژوهش، نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگری با گروه کنترل بود. جامعه آماری را دانش‌آموزان مبتلا دوره متوسطه دوم مدارس شهرستان جلفا در سال‌تحصیلی 99- 1398 تشکیل دادند. 30 نفر، با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب، و به‌صورت تصادفی در دو گروه قرار گرفتند. اعضای گروه آزمایش درمان مختص خود را در 8 جلسه 5/1 ساعته دریافت کردند. ابزارهای اندازه‌گیری، سیاهه نگرانی از تصویر بدن و پرسشنامه خودکارآمدی شرر بودند. تجزیه و تحلیل یافته‌ها از طریق آزمون تحلیل واریانس آمیخته با اندازه‌گیری مکرر انجام گرفت. میانگین متغیرهای نگرانی از بدریختی بدن و خودکارآمدی ادراک‌شده گروه آزمایش در پیش‌آزمون به‌ترتیب (60/57) و (93/48)؛ و میانگین نگرانی از بدریختی بدن و خودکارآمدی ادراک‌شده گروه کنترل به‌ترتیب (40/61) و (20/49) بود. نتایج نشان داد که در پس‌آزمون، نمره نگرانی از بدریختی بدن گروه آزمایش (40/51) در مقایسه با گروه کنترل (40/64) کاهش یافته (001/0>P)، و نمره خودکارآمدی ادراک‌شده گروه آزمایش (33/56) نسبت به گروه کنترل (27/49) بیش‌تر شده است (001/0>P). همچنین نتایج نشان داد که در مرحله پیگیری، اثر روایت‌درمانی بر نگرانی از بدریختی بدن (47/51) و خودکارآمدی ادراک‌شده (47/56) ماندگار است (001/0>P). طبق نتایج به‌دست آمده می‌توان گفت، روایت‌درمانی می‌تواند به‌عنوان روشی موثر در کاهش نگرانی از بدریختی بدن و افزایش خودکارآمدی ادراک‌شده دانش‌آموزان دختر مبتلا به چاقی و اضافه وزن مورد استفاده قرار گیرد.
The aim of this study was to determine the effectiveness of narrative therapy on body dysmorphic concern and perceived self-efficacy of female students with obesity & overweight. The method of this study was semi-experimental with pre-test, post-test and follow up with the control group. The population of the study consisted of obese female secondary school students in Jolfa city in the academic year 2019-2020. In total, 30 people selected by available sampling method and randomly divided into two groups. Members of both experimental groups received their own treatment respectively in 8 sessions of 1.5 hours. Measurement tools were body image concern inventory and Scherer self-efficacy questionnaire. Analysis of findings through repeated measures analysis of variance test. The mean of body dysmorphic concern and perceived self-efficacy of the experimental group in the pre-test were (57.60) and (48.93), respectively; The mean of body dysmorphic concern and perceived self-efficacy in the control group were (61.40) and (49.20), respectively. The results showed that in the post-test, the body dysmorphic concern score of the experimental group (51.40) decreased compared to the control group (64.40) (P<0.001); and the perceived self-efficacy score of the experimental group (56.33) compared to the group The control (49/27) was higher (P<0.001). The results also showed that in the follow-up phase, the effect of narrative therapy on body dysmorphic concern (51.47) and perceived self-efficacy (56.47) is lasting (P<0.001). .